“बाबा थोडा आवाज कमी करा.” महेश बाहेरच्या खोलीत जाऊन म्हणाला आणि उत्तराची वाट न बघता आतल्या खोलीत येऊन दार लावून बसला.
९ वाजले तरी तो बाहेर येईना म्हणल्यावर आई हळूच दार उघडून आत आली.
“काय रे? मीटिंग चालू आहे का?”
“नाही… एक काम संपवतोय.”
“जेवून परत बस.”
“तुम्ही घ्या जेवून…”
“अरे सुट्टीला आलायस. नंतर कर की.”
“आई. नंतर येतो म्हणलं ना?”
आई दार बंद करून निघून गेली. महेश १० वाजता जेवायला गेला. बाबा तेव्हा दुसऱ्या खोलीत अंथरूण घालत होते.
रात्री १२ वाजता बाहेरच्या खोलीत आई डोकावून गेली, महेश अजून लॅपटॉप घेऊन बसला होता.
.
“जास्तीचं काम आहे का?” सकाळी तिघे एकत्र चहा घेत बसले होते तेव्हा बाबांनी विचारलं.
“होय… आणि पुढं जायचं तर एवढं करावंच लागतं!”
“पुढं जायचं म्हणजे?”
“म्हणजे, माझं थर्ड year चालू आहे आता कंपनीत. आतापर्यंत माझं प्रमोशन झालं पाहिजे. मग त्यासाठी लागेल ते करायला पाहिजे.”
“असं काही नाही का? ठराविक वर्षांनी बढती मिळते…”
“तसं नसतं ओ बाबा… तुमच्यासारखं नाहीए, एका ठिकाणी नोकरी धरली की तिथेच, मग seniority प्रमाणे प्रमोशन्स होतील. इथं फार कॉम्पिटिशन आहे. झालं तर ठीक. नाही तर दुसरी कंपनी शोधा. आता आमच्याच कंपनीत बघा एका मुलीचं बघता-बघता प्रमोशन झालं. आणि सिनियर लोकं बसलीयत अजून तिथंच.”
“पण स्वतःला किती त्रास करून घ्यायचा त्या गोष्टीचा? सुट्टीसुद्धा त्यातच घालवायची?” आई पाण्याखाली कप्स विसळत म्हणाली.
“काय करू मग?” महेश थोडासा त्रस्त होऊन म्हणाला.
“अनिता… मी तुला गावातल्या शाळेतला तो किस्सा सांगितला का?” बाबांनी आईकडे बघत विषय बदलला.
“काय ओ?” आईने नॅपकिनला हात पुसत विचारलं.
बाबा महेशकडे बघत बोलू लागले,
“तर असं झालं की आमच्या चांगल्या ओळखीचे एक शिक्षक आणि त्यांची वाईफ- त्यादेखील ह्या शाळेत शिकवतात. आता ही शाळा एका धर्मादाय संस्थेने चालवली आहे. त्या मॅडम ज्या आहेत, त्यांना ह्या वर्षी बढती मिळणार होती आणि त्या मुख्याध्यापिका झाल्या असत्या. सिनिऑरिटी असल्यामुळं त्यांची ती हक्काची जागा होती.
आता ह्याच दरम्यान दुसऱ्या गावच्या एका शाळेत असं झालं, की तिकडे एक शिक्षक सरप्लस झाला. म्हणजे थोडक्यात त्याला तुमच्या भाषेत बेंचवर ठेवणे असा प्रकार! तो शिक्षक थोडा ओळख वगैरे काढून आपल्या गावच्या शाळेत आला.
आता हे चालू असताना शाळेच्या संस्थापकांनी जो 5-6 वर्षांपूर्वी मायनॉरिटीचा अर्ज गव्हर्मेंटला दिला होता. तो नेमका approve होऊन आला. एकदा ते हक्क मिळाले की संस्थेला त्यांचे निर्णय स्वतःहून घ्यायचा अधिकार मिळतो.
संस्थेच्या चालकांनी ह्या सरप्लस शिक्षकाला जो त्यांच्या कास्ट’चा आहे त्याला मुख्याध्यापक केला. ज्यांचं प्रमोशन होणार होतं त्या बाई शाळेत २० वर्षं काम करतायत.
आता ह्याला नशीब म्हणायचं, योगायोग म्हणायचा… पण सगळं आपोआप जुळून आलं.
आता तू सांग, त्या बाईंनी किती त्रास करून घेतला पाहिजे.?”
महेश शांत बसून हातातल्या फोनकडे नुसतंच बघत होता. टिंग-डिंग वाजून फोनवर ई-मेल चा नोटिफिकेशन आलं. महेशने फोन switch-off केला आणि म्हणाला, “आज संध्याकाळी घाटावर जाऊ! खूप वर्षं झाली आपण एकत्र जाऊन. आई तुझी स्पेशल भेळ घेऊ तिकडे खायला!”